Người, bạn đã biết gồm thể xác và tinh thần. Tất cả những nhận xét trên nói đến xu hướng ái tình thuần túy nhất của bạn trai. Còn đa số bạn trai coi vui thú tình cảm là cái bàn đạp để bước ngay sang thú xác thịt nên họ có thể tìm cách đơn độc nhục lạc mà không cần sự trao đổi tâm hồn.
Trở về thực tế, sống theo lý trí và ý chí rồi chuẩn bị cho tương lai. Nhưng oái ăm thay khi Nã Phá Luân đặt tin tưởng vào Joséphine, phú trọn trái tim cho nàng, mua mọi vinh quang để lãnh nụ cười khen thưởng của nàng thì nàng đi vụn trộm yêu đương với một thuộc hạ của Nã Phá Luân tên Charles, một tay lỗi lạc đa tình. Tôi xin mượn lại của Giám mục để gởi bạn.
Thầy rao bài lẹ, thì họ rầy bằng cách tắc lưỡi, quăng bút. Hồi bé thơ, bạn trai nếu không đặt vấn đề sánh mình với người lớn thì cứ quanh quẩn sống gần người lớn cách vô tư, có khi hoàn toàn tin tưởng ở sự nuông chiều của ngươi lớn thân thích. Thế mà khi viết những cánh thư tỏ niềm ái ân thì chẳng những lẹ như Kiều (vạch da cây vịnh bốn câu ba vần) mà còn đầy hình ảnh, màu sắc, văn chất, văn khí, đủ điều.
Nhiều bực trí thức có thể thiếu lương tri làm nhiều việc ngu xuẩn lúc hội chung mà khi về nhà riêng họ lấy làm lạ sao con người họ hành động kỳ quái như vậy. Bạn gái nào không hiểu ái tình bạn trai lắm lúc tưởng bạn tình của mình lãnh đạm, thay lòng đổi dạ mặc dầu kẻ nầy đang say mê họ. Người bạn trai bắt đầu yêu và lý luận.
Mẹ giao phú con cho ơn quan phòng của Người vì chính người vì yêu con đã giao con trước cho mẹ. Tinh thần phải được trui cho già mới chịu đựng nỗi các thử thách cay nghiệt của trường đời. Bị bịnh, bị sa thải, không có phương thế chơi, bị cấm chơi thì họ ở ngoài cuộc chơi ngó láo láo vậy.
Muốn gia đình hạnh phúc, người vợ đừng thắc mắc khi thấy chồng mình ưa sống độc lập và ưa nói giọng có quyền. Nhưng phần đông bạn trai gọi được là chịu đựng hơn bạn gái trong những môn học đòi nhiều suy nghĩ. Tôi không chịu ai khuyên mình hết sầu.
Biết tâm lý nầy, các nhà giáo ducï khi thấy bạn trai lầm lỗi đừng tấn công ào ạt va chạm tự ái của họ bằng mỉa mai chỉ trích. Ai có nhiệm vụ giáo dục thanh niên sáng suốt đ ào luyện họ mà không hơn một lần gặp họ viết thư tình. Jean Le Presbytre nói: Bạn yêu người tình cách cao thượng, khiết bạch, siêu nhiên như người ta yêu một thiên thần.
Nhưng phần đông bạn trai tự cao không phải vì họ ý thức mình cao cả để khinh người: họ tự cao chỉ vì tự trọng thôi. Thân xác, tâm hồn tiến hóa nhanh chóng, toàn thể con người bạn trai xoay lưng không hối tiếc với dĩ vãng, bĩu môi với hiện tại, mơ vọng và sống cảnh tương lai. Ông từ hỏi có phải giáo sư đi du lịch không? Giáo sư vội thưa: không.
Tật ích kỷ nầy có thể đi đến chỗ quá lố, tàn nhẫn. Những phạm tật phần xác như đui, điếc, câm, xụi tay, què chân cũng làm cho không ít nam thanh ước muốn lập gia đình cùng kẻ mang những tật như mình. Nó nói lên sự nô lệ ái tình, sự thất trận của ý chí với bản năng tình dục.
Lắm lúc họ không thích nói chuyện, coi xã giao là phi lý. Tôi gặp nhiều bạn trai có luôn gương trong túi. Nói vậy không phải khinh rẻ trực giác.