Người ta cho rằng một người được coi là tư duy minh mẫn phải là người điềm tĩnh, khách quan và không để tình cảm chen vào suy nghĩ. Và vậy, lẽ phải vẫn thiên về bộ lông màu trắng của con thiên nga. Chúng ta cần có những suy đoán cơ bản về những gì sẽ xảy đến trong tương lại dựa vào những kinh nghiệm mà chúng ta đã tích luỹ được, cùng với kinh nghiệm của những người khác.
…Nhìn lối tư duy chiếc mũ vàng, liệu anh có thấy được điểm giá trị nào của việc sử dụng vật liệu nhựa để làm những đồ trang trí này thay vì sử dụng kim loại. Socrates chú trọng đến phương thức tư duy biện chứng và tranh luận. Ý tưởng này có điều gì thú vị? Có điều gì khác biệt ở ý tưởng này? Ý tưởng này gợi ý điều gì? Ý tưởng này dẫn chúng ta tới đâu? Tất cả những câu hỏi như vậy đều giúp chúng ta xem xét vấn đề một cách tiến bộ.
Cũng có thể xảy khả năng những kẻ phạm tội đó sẽ tiến hành những hành động tàn bạo hơn: Chúng muốn thủ tiêu nạn nhân để không còn nhân chứng. Những việc tiếp theo cần bàn là chọn phương tiện để đi đến đó và chọn nơi để nghỉ lại. Nếu bác sỹ thấy có những đấu hiệu của bệnh sốt, ông sẽ kê đơn cho bệnh nhân điều trị bệnh sởi.
…Sẽ nguy hiểm nếu chúng ta định giá sản phẩm rượu của chúng ta quá cao. Do vậy, khả năng quan toà chết khi đang thụ lý vụ kiện trên là rất lớn. Khi mọi người tư duy theo lối tư duy chiếc mũ vàng, những ý tưởng, những gợi ý và những đề nghị lần lượt được đưa ra.
Khả năng sáng tạo của tư duy là một nét đặc trưng của lối tư duy mũ xanh lá cây, chiếc mũ mà chúng ta sẽ nghiên cứu ở chương kế tiếp. Trong phần kết thúc của phần trước, tôi đã trình bày rằng chúng ta luôn có thể sử dụng tư duy sáu chiếc mũ trong những cuộc thảo luận thường gặp- kiểu thảo luận tranh luận. Tương tự như vậy, sẽ rất hữu ích nếu trong bất kỳ trường hợp nào, chúng ta có thể khiến mọi người chuyển từ lối tư duy cá nhân sang lối tư duy đồng thuận để xem xét vấn đề.
Đó là dấu hiệu đòi hỏi anh ta phải suy nghĩ tích cực. Với mỗi nền văn hoá khác nhau có nhiều sắc thái ngôn ngữ khác nhau để biểu đạt sự yêu thương. Những quan điểm được đặt tương đồng.
Có lẽ chúng ta nên xem xét các vấn đề thay thế. Chiếc mũ trắng chỉ ra những cách thức (chẳng hạn những cuộc khảo sát, những bảng câu hỏi) để có được những thông tin cần thiết. Điểm dừng sáng tạo xuất hiện khi chúng ta nói: “Không có lý do rõ ràng tại sao tôi sẽ dừng tại điểm này để cân nhắc các lựa chọn.
Khía cạnh “kỳ vọng” cũng rất quan trọng đối với chiếc mũ xanh tư duy. Nếu những qui định trên không được tuân theo tức là chúng ta đã sử dụng sai vai trò của chiếc mũ trắng. Nếu chúng ta đặt những ý tưởng này lên bản đồ, chúng ta đã tạo ra cho mình cơ hội chọn hoặc vác bỏ ý tưởng đó hoặc cố gắng để chứng tỏ những lợi thế của ý tưởng.
Họ đã tốn nhiều giờ để thảo luận việc này. Những người bằng lòng với kỹ năng tư duy của mình thường là những người tự mãn, luôn cho mình là phải. Còn nếu chúng ta không quá chú trọng đến màu sắc, thì con thiên nga đen chính là một con chim quí, chỉ khác về màu lông.
Mặt khác, cũng là một điều rất quan trọng nếu thỉnh thoảng chúng ta nhận diện lại chiếc mũ đang sử dụng. Người này duy trì trật tự và bảo đảm rằng chương trình thảo luận đang được giám sát. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.